در دهه های اخیر در کشورمان به دلیل تحریم ها و دلایلی از قبیل نو سازی ها انرژی زیادی مصرف کردیم که بیشترین انرژی برق بوده و صنایع ما از تکنولوژی روز دنیا عقب است.
صنعت آلومینیوم در کشور با مسائل نقدینگی، مشکلات اقتصادی، فقدان تسهیلات و … مواجه است.
قیمت مواد اولیه آلومینیوم درصد بالایی افزایش یافته و این باعث می شود تولید در صنایع پایین دستی کاهش یابد ولی اگر در صنایع بالادستی تسهیلات به درستی عمل کند در بخش های پایین دستی کمتر با مشکلات نقدینگی مواجه می شویم و این صنعت به خوبی می تواند عمل کند.
برای بهتر شدن خرید و فروش و صادرات و واردات آلومینیوم باید نقدینگی لازم برای صنایع پایین دستی فراهم شود و شمش های آلومینیوم در تعداد تن های مشخص به طور هفتگی در بازار بورس عرضه شود.
بورس در کشور قانونی است و باید آلومینیوم در بورس برده شود به این دلیل صادرات خارج از محدوده بورس بی معناست.
اخیراً با افزایش قیمت شمش ، واحد های بالا دستی سود کلانی کردند ولی تعداد بسیار زیادی در صنایع پایین دستی به مشکلات زیادی برخوردند و در انتظار گرفتن مواد اولیه هستند و بسیاری از این واحد ها یا تعطیل شدند یا در انتظار تعطیل شدن هستند.
در ماههای اخیر در امسال 36 هزار تن آلومینیوم در بورس معامله گردید و مقدار 27 هزار تن به شکل بلوک پخش شد.این یعنی اینکه کمتر از یک سوم آن به صورت جزعی فروش رفت و این یعنی خریداران بلوک در آینده آلومینیوم های دریافت کرده را با قیمتی بالاتر به فروش می رسانند.
بنابراین صدمه اصلی به صنایع پایین دستی آلومینیوم وارد می شود و به دلایل ذکر شده در بالا حدود نیمی از صنایع تولیدی تعطیل شده یا در حال تعطیلی می باشند. ولی این شرایط باید طوری باشد که صنایع بالادستی و پایین دستی به تناسب و همانند یک زنجیره عمل کنند تا توسعه این صنعت را شاهد باشیم. برای اینکه بین صنایع بالادست و پاییندست تعادل ایجاد شود هنوز در این صنعت سیاستی وجود ندارد.
صنعت آلومینیوم ما در برابر کشورهای اطراف توسعه چندانی نیافت و توسعه یک کشور را می توان با مقدار مصرف آلومینیومش آزمود و متاسفانه صنایع پایین دستی نادیده گرفته شده است.
گفته شده که بیشترین سرمایه گذاری ها برای صنایع بالادستی این صنعت قرار گرفته و می خواهند در آینده نزدیک تولید شمش آلومینیوم را بالا ببرند.
در کشور حدود 3 مورد واحد تولید کننده شمش داریم و این امر یعنی الودگی کمتر. ولی برای اینکه آلومینا تولید کنیم باید به مقدار زیاد انرژی مصرف شود و بعد صادرات انجام شود.
تولیدکنندگان ورق آلومینیوم را که از پایین دستی ها هستند را باید تقویت کرد و صنایع وابسته در این زمینه را افزایش داد ولی برخی از این تولید کننده ها ورشکست شدند که در ایران تعداد انگشت شماری هستند.
یکی از مشکلات عمده صنعت آلومینیوم در ایران کم بودن مواد اولیه است و باید واردات داشته باشیم و همچنینانرژی بالایی نیاز داریم زیرا برق بالایی مورد نیاز است و همچنین نیروگاه تولید برق باید بیشتر شوند و اینها تمام مسائلی است که پیش روی این صنعت قرار گرفته.
یکی دیگر از مسائل موجود این است که اگر ظرفیت شمش را بالا ببریم و صنایع پایین دستی را نادیده بگیریم یعنی تمام تولیدات را صادر کرده ایم که به شمش های تولیدی ما ارزش افزوده وارد می کنند و این یعنی آلوده کردن کشور و اضافه کردن اشتغال برای کشورهای دیگر و این برای کشور ما نه تنها سود آور نیست بلکه زیان بالایی را برای خودمان ایجاد کرده ایم.
برای جلوگیری از این امر می باید واحد های پایین دستی را افزایش دهیم تا سود اصلی برای خودمان رقم بخورد.