عملیات نیتراسیون قالب یا نیتراته کردن ، فرآیندی است که به منظور افزایش سختی سطح و مقاومت به سایش ، برروی قالبها و قطعات انجام میشود، ، که دراین عملیات نیتروژن اتمی در دماهای پایین حدود 525 سانتیگراد در لایه سطحی فولاد نفوذ نموده ودر ترکیب با عناصر آلیاژ ، لایه های سخت و مقاوم نیتریدی میسازد.
در حقیقت درعملیات نیتراسیون قالب بر اثر واکنش نیتروژن باعناص آلیاژی خاص در دمای مورد نظر، ترکیب نیترید تشکیل میشود ، که یک ترکیب سخت و مقاوم است. امکان انجام عملیات نیتراسیون برای بسیاری از فولادها وجود دارد، اما تنها در صورتی می توان به سختی زیاد در سطح دست پیدا کرد، که جنس قطعه از فولادهای آلیاژی ، متشکل از عناصر آلیاژی مثل آلومینیوم، کرم، مولیبدن و یا وانادیوم باشد. بنابراین سختی سطح در این روش بستگی به نیترید فلزی تشکیل شده دارد. این عناصر در سطح قطعه ، به محض مجاورت با نیتروژن اتمی با آن واکنش داده و تشکیل نیتریدهای سخت و پایدار میدهند.
پایین بودن دمای مورد نیازدراین فرآیند و انجام نشدن عملیات کویینچ موجب میشود، موج ایجاد شده احتمالی بر سطح به حداقل برسد و مانع کاهش استحکام فلز میشود.
پس از عملیات نیتراسیون که 24 ساعت زمان میبرد یک لایه مقاوم ، به ضخامت 0.2 میلیمتر (200 میکرون) بر سطح قطعات فلز تشکیل میشود و میزان مقاومت به سایش آنها را به شدت بالا میبرد.
عملیات نیتراسیون قالب به سه شیوه زیر انجام میشود :
- پلاسمایی
- نمکی (مایع)
- گازی
هرشیوه در مقالات بعدی ،به تفصیل توضیح داده خواهد شد.
